اندی روبین سالهاست که یکی از متفکرین صنعت تکنولوژی است. شاید خیلی از ما اسم رو نشناسیم چون او عموما پشت صحنه فعالیت کرده اما تاثیری که در این صنعت داشته بدون شک بسیار بزرگ بوده است. او سال 2014 شرکت گوگل را ترک کرد و بسیاری باور داشتند که او دنیای تکنولوژی را رها کرده و میراث خود را با اندروید به جا گذاشته است. اما این پایان راه برای اندی نبود و او صبر کرد تا با قدرت بیشتر دوباره وارد بازی شود.
آغاز همه چیز
از ابتدای کار اندی روبین یکی از متفکرین بزرگ بوده است، ابتدا در شرکت General Magic که یکی از توابع اپل بود او دست به تولید اولین دستگاههای پرتابلی کرد که قابلیت ارتباط با اینترنت را داشتند. در شرکت Danger روبین به عنوان مدیر اجرایی فعالیت داشت و توانست Sidekick را تولید کند. گرچه این گوشی موفق نبود اما میتوان گفت یکی از اولین پایهگذاران گوشیهای “هوشمند” این گوشی بوده است.
به هر حال با این همه موفقیت و خلاقیت، اون چند سال دور از تکنولوژی بود اما در همین دوری نیز نظارهگر بود. از هر کس که بپرسید به شما خواهد گفت اندی آینده را میبیند و از آن دسته آدمهایی است که تلاش میکند خود آن آینده را رقم بزند تا اینکه صبر کند و کس دیگری آینده را برایش بسازد. همانطور که گفتیم روبین چندین سال نظارهگر بود. او تلاشهاش شرکتهایی مثلن اپل و گوگل را میدید و درک کرده بود که تلاش این شرکتها در آخر به بنبست خواهد رسید. از نظر او این شرکتها همگی یک سری شرایط بسته را برای کاربر خلق میکنند و فلسفه اندی این است که پلتفرم آزاد و باز همیشه برنده خواهد شد.
اندی کمپانی Essential را راهاندازی کرد. این کمپانی اولین کمپانی او بعد از اندروید محسوب میشود. اندی قصد دارد تا شرکتی را پرورش دهد که بتواند حتی بالاتر از اپل قرار گیرد، شرکتی که با پلتفرم باز خود دستگاههای مختلفی را قدرت خواهد بخشید. از گوشیها گرفته تا ساعتها و چراغ منزل و حتی گاز و فر داخل آشپزخانه در برنامه این شرکت هستند. روبین دوست داری داستان را از زمانی که گوگل را ترک کرد بازگو کند. اندی پس از چند سال کار در گوگل بر روی اندروید و پس از آن کار بر روی بخش رباتیک گوگل این شرکت را ترک کرد. مدتی به استراحت پرداخت و یک شب هنگام شام با همسرش به دنبال ایدهای تازه بود. سوال اصلی روبین این بود: چگونه چیزی بهتر از اندروید تولید کنم؟ چه چیزی میتواند از اندروید نیز بزرگتر باشد. پاسخ همسرش بسیار جالب است. او به اندی میگوید :
به جای اینکه یک چیز تولید کنی، ده چیز تولید کن.
این آغاز راه جدید اندی است. او شرکت Playground را تاسیس میکند و چند مهندس و طراح را استخدام میکند که هدفشان حمایت از استارتآپهای نوپا است که بتوانند “چیز”های مختلفی تولید کنند.
روبین و شریکش قصد داشتند تا سطح وسیعی از بازار را پوشش دهند. هنگام مصاحبه با او در اتاقش بودم و او مدام اینور و آنور میرفت و با وسایل ور میرفت و گاهی برای توضیح جملاتش مجبور بود به سمت تخته سفید رود و چیزی برایم بکشد. او گفت :
در طول پروسه این شرکت ما با افراد فراوانی ملاقات کردیم. هزاران هزار آدم به ما مراجعه کردند. بعضیها ایدههای به شدت دیوانهکنندهای داشتند. بعضی ایدهها نسبتا خوب هستند، بعضی بسیار فوقالعاده هستند و برخی دیگر نیز چنگی به دل نمیزنند. اما در آخر ما به این نتیجه رسیده بودیم که مردم دیگر تلاشی برای تکان دادن مرزها نمیکنند. آن دیدگاه بزرگ و آن دید وسیع بین آنها وجود نداشت.
خلاصه کلام روبین این است که از زمان به وجود آمدن اپل، شرکت دیگری مانند اپل ظهور نکرده است و به نظر اندی وقت آن است که این اتفاق دوباره رخ دهد.
شرکت Essential چندی پیش دو محصول تازه را معرفی کرد که میتوان گفت شاید یک استاندارد کلی داشته باشند، اما از بسیاری جهات برخلاف موج بازار حرکت میکنند. این دو محصول شامل یک گوشی 700 دلاری است که نامش “Phone” است و دیگری نیز یک اسپیکر هوشمند است که “Home” نام دارد! روبین امیدوار است عرضه این محصول و شاید محصولات آینده یک نظم را به استانداردها و پروتکلهای بیپایان مختلفی عرضه کند که همگی طی سالها به وجود آمدهاند و تکنولوژی که به عقیده بود توسط مسائلی همچون اینترنت چیزها کاملا تغییر شکل داده است. برای درک بهتر رویای روبین تنها لازم است نگاهی به اسپیکر هوشمند Home بیاندازیم. یک محصول نو و زیبا که از سیستمعامل Ambient OS بهره میگیرد و نکته مهم این سیستم این است که اساسا با هر چیزی که در منزل شما به قولی هوشمند است پشتیبانی خواهد کرد. میتوان از این سیستمعامل به عنوان یک اندروید برای همه چیز یاد کرد. اما روبین هم باور دارد که جاگیر شدن چنین پلتفرمی به هر حال زمان خواهد برد. حال برای آشنایی بیشتر با ایدهآل روبین نگاهی هم به گوشی Essential بیاندازیم.
یک تکه از بازار
بازار گوشیهای هوشمند یک بازار به شدت بزرگ و سودآور است اما این سودآوری بیشتر به جیب دو غول بزرگ یعنی سامسونگ و اپل میرود. این باعث شده تا فضای بازار کوچکتر و کوچکتر شود و ذهنیت مردم به این سمت برود که خب تنها این دو انتخاب وجود دارد. بسیاری از مردم هم از این قضیه خرده میگیرند که چرا خلاقیت تازهای شکل نمیگیرد و دیگر شرکتها خلاق نیستند. اما اندی روبین با این دیدگاه مخالف است. از نظر او تکنولوژی و خلاقیتهای تازه در اختیار شرکتها قرار دارد اما مسئله فروش باعث میشود تا این تکنولوژی به راحتی در دست مردم نباشد. او میگوید :
مثلا اپل بسیاری تکنولوژیهای تازه در اختیار دارد. سر هم کردن یک چیز تازه و نوآورانه برای اپل کار دشواری نیست اما دیدگاه اپل این است که خب میتوان تا سه ماه آینده پنجاه میلیون نسخه از این داشته باشم؟ خب جواب طبیعتا نه است. چون تکنولوژی تازه تولید و نوآوری شده است و به راحتی به تیراژ 50 میلیون نمیرسد. پس اپل آن را موکول به آینده میکند و همین است که کل پروسه ایجاد محصولات نوین به تاخیر میافتد و همه چیز با سرعت پایین حرکت خواهد کرد.
این چیزی است که هسته شرکت Essential را با دیگر شرکتها متفاوت میکند. اگر این شرکت 50 میلیون دستگاه گوش بفروشد اساسا تیم طراحی و ساخت شرکت با یک کابوس بیانتها روبرو خواهد شد. این گوشی و این شرکت برای تولیدات تیراژ بالا به وجود نیامدهاند.جیسوت کیتس سرپرست بخش معماری محصولات میگوید :
ما به دنبال محصول و تکنولوژیهایی رفتیم که اساسا برای پشتیبانی از 50 میلیون کاربر طراحی نشدهاند. به شرکت ما به چشم یک شرکت تولیدکننده ساعت نگاه کند که تنها نسخههای محدود و ردهبالا تولید میکند. گرچه تمام شرکتها چنین چیزی را میگویند اما در شرکت ما سقف تولید وجود دارد. ما به دنبال محصولاتی هستیم که کس دیگری سراغشان نمیرود و حتی امکان تولید آنها در تیراژ بالا وجود ندارد. ما مثل بقیه نیستیم و بد نیست که بگویم محصولات ما مقداری اختصاصی خواهند بود.
همه در این شرکت از این ایده که شما، مادربزرگ شما و همکار شما یک گوشی را داشته باشید بدشان میآید. گجتها روزگاری بخشی از شخصیت صاحبشان را نشان میداد. گجتها زمانی با مد و میزان درک تکنولوژیک شخص کاربر همخوانی داشتند.
اما حال دیگر میزان شخصی بودن گجتها به مثال یک یخچال رسیده است. روبین قصد دارد تا گوشی Essential را تبدیل به چنین چیزی کند و نشان دهد شخصی که به دنبال این گوشی است تحت تاثیر مستقیم بازاریابی نیست و یک طرفدار دو آتشه نیست. به گفته روبین کسانی که به سمت این گوشی میروند خواستار این هستند که تکنولوژی مطیع آنها باشد نه بالعکس.
از ابتدا مسیر مشخص بود. تیم سازنده به دنبال گوشی با جنس تیتانیوم بودند. تیتانیوم دوام بالا را به همراه دارد و همچنین حس جالبی را به کاربر القا میکند. اما تولید تیتانیوم به شدت گرانقیمت است و اصلا صرفهجویی ندارد. اما کیتس و روبین به گفته خودشان اساسا دور دنیا را گشتند تا شرکتی را پیدا کنند که تیتانیوم را به شکلی تولید کند که ارزانتر باشد. دست بر قضا یک شرکت کوچک آلمانی این میان پیدا شد که از طریق ریختهگری تزریقی برای Essential بدنه گوشی تولید کرد. در این پروسه این شرکت که کیتس اسم آن را فاش نمیکند، به جای اینکه از تیتانیومها به شکل قالبی استفاده کند، آن را تزریق میکند و اینگونه میزان کمتری ماده مصرف میشود و کل پروسه به شدت ارزانتر میشود. همچنین پروسه تولید این تیتانیوم نه تنها به کیفیت محصول صدمه نمیزند بلکه باعث میشود میزان غلظت و قدرت بدنه به شدت بالاتر رود.
اساسا این همان ایده آیفون است که قصد داشت آیفون را از تیتانیوم تولید کند اما موفق نشد به این قدرت محصولی را عرضه کند!
شکل دادن آینده
تیم Essential قصد داشتند تا یک چیز خاص و تماما نو خلق کنند. چیزی که نوآوری خاصی همراه داشته باشد و در عین حال جذاب باشد. اما نکتهی موجود این است که مردم آماده برخورد با یک فاکتور کاملا تازه و رادیکال نیستند. تیم طراحی که زیر نظر دیو اوانس مدیر بخش طراحی کار میکرد ساعتها پلکسیگلسهای مختلف را بریدند و شکل دادند تا یک طرح مناسب را پیدا کنند. این شرکت حتی یک گوشی با طرح کاملا خمیده خلق کرد اما در آخر به یک طرح استانداردتر و مستطیلی شکل ساده راضی شد.
شرکت قانع شد که چرا باید حالا کل ظاهر گوشی را تغییر داد و یک چیز کاملا عجیب و غریب خلق کرد؟ روبین دوست دارد طراحی ساده باشد و نکته عجیب غریبی وجود نداشته باشد که باعث شود گوشی ناکارآمد باشد. دفتر کار او پر است از محصولات مختلف شرکتهای مختلف که روبین همه آنها را خریداری کرده اما به گفته خودش یک مشکل کوچک باعث شده آن محصول برایش ناکارآمد باشد؛ مثلا باتری کم، یا رابط کاربری که کارآمد نبوده یا حجم زیاد اپلیکشینهایی که اعصابش را به هم ریخته است!
گوشی که روبین ساخته محصولی است که خود او سالها انتظارش را میکشیده است. این محصول هیچ نوع لوگو یا برندی روی بدنه خود ندارد. شما قادر نخواهید بود هیچ نامی از Essential در آن ببینید چون در آخر این گوشی متعلق به شرکت نیست بلکه متعلق به شماست. اندروید تماما خالص در آن جریان دارد، هیچ اندرویدی خالصتر از اندروید Essential نیست! صفحه نمایش گوشی تماما بدون حاشیه و به جز یک دوربین 8 مگاپیکسلی جلو، با یک شیشه سیاه مواجه هستید. پردازنده اسنپدراگون 835 درون گوشی است و 4 گیگابایت رم و 128 گیگابایت حافظه داخلی برایش در نظر گرفته شده است. از نظر سختافزار روبین سعی نکرده انقلابی باشد، سعی نکرده بازی را تغییر دهد بلکه سعی کرده آن را ببرد و یک محصول کاملا قوی و خوب عرضه کند، گرچه این محصول ضدآب نیست.
ارتباط ابدی
اما گذشته از تمام فلسفه و قابلیتهای گوشی Essential مهمترین نکته همان دو نقطه مغناطیسی پشت دستگاه است. این دو نقطه برای ارتباط گوشی با لوازم جانبی در نظر گرفته شده است. البته این را با محصولات Moto Z اشتباه نگیرید. در گوشی موتورولا شما یک گوشی نسبتا خام دریافت میکنید و باید آن را با یک چیز دیگر تلفیق کنید اما در محصول روبین گوشی شما کامل است، اما در صورت نیاز میتوانید یک سری لوازم جانبی نیز خریداری کنید.
دیگر شرکتهای طی مرور زمان به کمالات در طراحی خود رسیدهاند که باعث شده هزینه کاربر بالاتر رود. مثلا اپل جک هدفون را کاملا از بین برده که استفاده از لوازم جانبی را سخت میکند. و همچنین تا به حال یک بار داک خود را در تمامی محصولاتش عوض کرده است. روبین دوست دارد که اشاره کند هنوز هم بعضی وقتها درون اتاق هتلها یک شارژر یا یک اسپیکر با داک 30 پین اپل وجود دارد که از رده خارج نشده است! و روبین باور دارد که نباید یک راه ارتباطی از رده خارج شود. او میگوید اگر روزی به ایده گوشی جدیدی برسد و بخواهد آن را خلق کند کاربران نباید هزینه نوآوری او را بدهند و بلکه روبین باید نوآوری خود را منطبق با نیاز مردم بکند. بدین ترتیب آن دو نقطه مغناطیسی روی گوشی قرار است همیشگی باشند و آن دو نقطه در تمامی محصولات آینده این شرکت چه گوشی چه اسپیکر و چه هر چیز دیگری وجود خواهند داشت. برای شروع پروسه لوازم جانبی نیز درون دستگاه یک وسیله جانبی قرار گرفته است. یک دوربین زیبای 360 درجه که کمی بزرگتر از انگشت شصت شما خواهد بود و هنگامی که آن را به گوشی متصل میکنید مانند یک ارگان داخلی دستگاه عمل میکند و نیاز به هیچ ارتباط بلوتوث یا چیزی شبیه آن ندارد.
دیگر لوازم نیز در راه خواهند بود. روبین قصد دارد تا پروسه تولید و ساختار این لوازم جانبی و نحوه کارکرد دو نقطه مغناطیسی را به اشتراک بگذارد تا دیگران نیز دست به کار شوند. همچنین با نگاهی به دوربین 360 درجه متوجه خواهید شد که روبین به کجا میرود. این محصول یک محصول کاملا ساده و معمولی است و کار با آن برخلاف دیگر دوربینهای 360 بسیار راحت است. این همان روشی است که اپل پیش رو گرفت. قبل از آیپاد MP3 وجود داشت و قبل از آیفون نیز گوشیهای موبایل وجود داشتند، اما اپل اولین شرکتی بود که این دو عنصر را به کمال رساند. روبین بدین خاطر Essential را تاسیس کرد چون حس کرد اپل دیگر قادر به ادامه مسیری که خود آغاز کرد نیست و میخواهد ادامه راه اپل را طی کند.
شخصی بودن مهمترین عنصر
در پایان میتوان گفت که موفقیت این محصول به عرضه همین گوشی و اسپیکر نیست بلکه به ادامه این راه است. روبین فعلا تمرکز خود را در زمینه هوش مصنوعی و رباتها نهادینه کرده است. همچنین امیدوار است سسیستمعامل Ambient OS همانگونه که انتظار دارد وارد کنترل شود. این سیستم اساسا بر پایه اینترنت چیزها و اندروید بنا شده است. اسپیکر Home قراره است اواخر امسال وارد بازار شود و نوید چیزی را میدهد که دیگر رقبا در آن شکست خوردند. تمامی اسپیکرهای هوشمند دیگر شرکتها همگی با یک ایدهآل بزرگ برای ساختن چیزی که منزل شما را هماهنگ خواهد کرد وارد بازار شدند اما بیشتر شبیه یک بازی بودند تا یک سیستم مدیریت کامل که کارآمد باشد. این محصول با همه چیز کارخواهد کرد، چه الکسا، چه سیری و چه دستیار گوگل هیچ محدودیتی جلوی روی او نخواهد بود. این یک بخش مهم از پروژه روبین خواهد بود.
اما گوشی از همه چیز برای روبین شخصیتر است. او باور دارد که گوشی شما شخصیترین و نزدیکترین گجت به شماست و این همان جایی است که انقلاب باید از آن آغاز شود. او میگوید تکنولوژی که خلق میکنیم باید با روش تفکر جامعه همخوانی داشته باشد و به پروژه عینک گوگل اشاره میکند. از نظر او عینک گوگل تکنولوژی بدی نبود اما به این دلیل شکست خورد که مردم آماده به استفاده از آن نبودند.
در پایان روبین همچنان بین انبوهی از محصولاتی که خلق کرده زندگی میکند و تلاش دارد تا محصولاتش را بالاخره کامل کند. به جرات میتوان گفت تنها استیو جابز نقش بزرگتری در دنیای گوشیهای هوشمند نسبت به روبین داشت و روبین با تمام جان و دل در تلاش است تا گوشی رویاهایش را خلق کند و بتواند دیدگاه مردم را کمی تغییر دهد.
خدایا کاش یه مقدار از تفکرات روبین رو تو کشورمون داشتیم! خیلی چیزا تغییر میکرد! خیلی از مشکلات حل می شد! خلاقیت نه برای کمیت بیشتر بلکه برای تامین نیاز های بشری! و اینکه چرا باید یه چیزی یه قانونی یه رشته تحصیلی همچنان روال تکراری 50 سال پیشو داشته باشه؟ یکم از اندی یاد بگیریم!