افراد زیادی صبح خود را با نوشیدن قهوه آغاز میکنند و مدعی هستند اگر قهوه به بدن آنها نرسد صبحها به اصطلاح اصلا نای بلند شدن از رختخواب و رفتن سر کار را ندارند. از طرف دیگر علاقه ما ایرانیها به نوشیدن چای هم شهره عام و خاص است و به قول قدیمیها چای مرده را هم زنده میکند. با این حساب این پرسش پیش میآید که کدام یک از این دو نوشیدنی پرطرفدار را بهتر است مصرف کنیم. در این متن به دلایلی خواهیم پرداخت که با استناد به آنها ممکن است قهوه را کنار گذاشته و به جمع چای خورهای قهار بپیوندید. لازم به ذکر است که منظور ما در این متن از چای تنها چای سیاه نیست و به چایهای مختلفی اشاره میکنیم که تأثیرهای گوناگونی برای بدن دارند.
۱- نوشیدن چای حال و حوصله شما را بهتر میکند
اگر بیش از اندازه قهوه بنوشید ممکن است احساس اضطراب به شما دست دهد، این امر به دلیل میزان زیاد انرژی نهفته در قهوه است. از طرف دیگر نوشیدن چایهای گیاهی مانند چای بابونه یا چای اسطوخودوس به حفظ آرامش شما کمک میکند. به این ترتیب نوشیدن یک فنجان چای در ابتدای یک روز سخت کاری به آرامش اعصاب شما کمک میکند و باعث افزایش کارآیی و همچنین بالابردن روحیه شما میشود.
۲- چای وزن شما را متعادل میکند
یکی از مزایای نوشیدن چای سبز کمک به کم کردن وزن است، چای سبز باعث میشود سلولهای چربی کوچکتر شوند و به رشد سریعتر عضلهها کمک زیادی میکند. از طرف دیگر نوشیدن چای سبز باعث میشود فرآیند سوخت و ساز (متابولیسم) بدن سریعتر انجام شود و در نتیجه چربیهای دور کمر زودتر آب شوند. جالب است بدانید بر اساس نتایج یک تحقیقات که توسط مجله آمریکایی کلینیکال ریویو (Clinical Review) منتشر شده است، مصرف روزانه چای سبز به مدت ۱۲ هفته تاثیر زیادی در کاهش وزن یک فرد دارد. از طرف دیگر چای نسبت به قهوه میزان کالری کمتری هم دارد، به خصوص اگر عادت داشته باشید که قهوه خود را با خامه میل کنید.
۳- نوشیدن چای به افزایش ایمنی بدن کمک میکند
چای تاثیر زیادی در ارتقا سیستم ایمنی بدن دارد، جالب است بدانید که این امر در چای سبز بیشتر است چرا که در چای سبز آنتیاکسیدان EGCG نیز یافت میشود. به این ترتیب جایگزین کردن قهوه با چای در روز به شما کمک میکند بدن ایمنتری داشته باشید و کمتر سرما بخورید، اگر در مکانهای عمومی مانند مدارس که ویروسها راحتتر گسترش پیدا میکنند، کار میکنید نوشیدن چای به جلوگیری از سرماخوردگی شما کمک زیادی میکند. از طرف دیگر اگر در چای خود از عصاره سرخارگل استفاده کنید در مقابل میکروبها نیز مقاومت بیشتری خواهید داشت.
۴- مصرف چای به خوب خوابیدن کمک میکند
اگر دیر وقت قهوه بنوشید دیرتر خواب به سراغ شما میآید و خواب راحتی هم نخواهید داشت. از طرف دیگر چایهای گیاهی مختلفی در بازار موجود است که به کمک آنها میتوانید خوابی عمیق و آسوده را به خود ارمغان دهید. این چاییها به دلیل میزان پایین کافئینی که دارند به خوب خوابیدن کمک میکنند. جالب است بدانید چایهای گیاهی در بازار موجود است که از عصاره ریشه والرین گرفته شده است، این ماده باعث خواب عمیق شما در طول شب میشود.
۵- چای به هضم غذا کمک میکند
قهوه سرشار از کافیئین است و میزان اسید بالایی دارد، این امر باعث میشود فرآیند هضم غذا با اختلال صورت بگیرد، از طرف دیگر سوزش قلب یا معده و سایر اختلالهای گوارشی را در پی دارد. در این بین چایهای گیاهی نظیر چای زنجبیل و چای نعنا خاصیت قلیایی بیشتری در سیستم گوارش شما ایجاد میکنند و در نتیجه فرآیند هضم غذا بهتر انجام میشود.
۶- مصرف چای باعث میشود دهان و دندان سالمتری داشته باشید
چای سرشار از فلوراید و مادهای شیمیایی به نام تانین (Tannin) است، این موارد به کاهش جرمهای حاضر در دهان کمک میکنند. از طرف دیگر نوشیدن یک فنجان چای در صبح باعث میشود بهداشت دندانهای شما نیز بیشتر حفظ شود.
البته ذکر این نکته نیز لازم است که ما ایرانیها به خوردن چای شیرین در وعده صحبانه عادت داریم و حتما میدانید قند موجود در چای شیرین به هیچ وجه برای سلامتی بدن و دهان توصیه نمیشود و تاثیر منفی دارد.
۷- چای جلوی سرطان را میگیرد
چای سبز و چای سیاه آنتیاکسیدان زیادی را در خود دارند، این میزان آنتی اکسیدان به جلوگیری از سرطان کمک میکند. چای سبز سرشار از مادهای با نام پلیفنول (Polyphenol) و چای سیاه سرشار از مادهای با نام thearubigins است. این مواد هم در کاهش میزان ابتلا به سرطان تاثیر زیادی دارند.
۸- مصرف چای شما را وابسته نمیکند
قهوه ذات اعتیادآوری دارد، افرادی که زیاده از حد قهوه مینوشند به خوبی میدانند که اگر یک روز قهوه میل نکنند دچار سردردهای شدیدی میشوند، دلیل این سردردها نرسیدن قهوه به بدن آنهاست. از طرف دیگر چای به هیچ وجه اعتیادآور نیست و به دلیل کافیئن کمی که دارد میتواند شما را صبحها سرحال بیاورد بدون اینکه در دراز مدت به نوشیدن آن عادت کنید. با این حساب میتوان گفت نوشیدن یک فنجان چای سبز یا چای سیاه در ابتدای صبح شما را قبراق و سردماغ میکند.
جالب است بدانید نوشیدنی در مناطق جنوبی قاره آمریکا یافت میشود که میزان کافئین بالایی دارد اما برخلاف قهوه ،اعتیادآور نیست، این چای از گیاه یِربا مایت (Yerba Mate) گرفته میشود.
در پایان باید گفت در کنار تمامی خواص خوبی که مصرف روزانه چای برای بدن دارد، باز هم مانند هر چیز دیگری باید به اندازه مصرف شود و نوشیدن بیش از حد چای به هیچ وجه توصیه نمیشود.