راهنمای جامع جمع کردن یک کامپیوتر شخصی یا PC؛ بخش نهم – سرهم کردن قطعات
اگر فکر می‌کنید جمع‌کردن یک کامپیوتر خوب یک کار بسیار نفس‌گیر است که فقط از خوره‌های کامپیوتر و سخت‌افزار برمی‌آید، سخت در اشتباهید. در واقع مهم‌ترین قسمت در این کار، انتخاب قطعات مناسب است که باید با احتیاط این کار را انجام داد. در این سری مطالب راهنمای جمع کردن کامپیوتر شخصی، قصد داریم به معرفی تک‌تک قطعات مورد نیاز برای تکمیل یک کامپیوتر بپردازیم. پس اگر به دنبال راه‌اندازی سیستم خودتان هستید، این راهنما را از دست ندهید.
برای مشاهده‌ی دیگر قسمت‌ها می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید:
- بخش اول – انتخاب کیس
- بخش دوم – انتخاب CPU
- بخش سوم – انتخاب کارت گرافیک
- بخش چهارم – انتخاب مادربورد
- بخش پنجم – انتخاب RAM
- بخش ششم – انتخاب حافظه ذخیره‌سازی
- بخش هفتم- انتخاب منبع تغذیه (پاور)
- بخش هشتم – انتخاب قطعات مکمل
- بخش نهم – سرهم کردن قطعات
- بخش دهم – نصب مادربورد و منبع تغذیه
- بخش یازدهم – اتصال کابل‌ها، کارت‌ها و درایوها
- بخش دوازدهم- راه‌اندازی اولیه‌ی سیستم
پس از مراحل سخت انتخاب قطعات بالاخره به یک بخش آسان رسیدیم؛ البته آسان نسبت به مراحل قبلی! این کار هم پیچیدگی‌های خاص خود را دارد اما امیدواریم این مطلب بتواند بیش‌ترین کمک را به شما بکند. بستن پیچ‌ها و وصل کردن کابل‌ها و نصب قطعات معمولاً بیش از چند ساعت زمان نمی‌برد؛ حتی برای تازه‌کارها.
اگر کار با چند ابزار ساده را بلد باشید، می‌توانید حتی در زمانی کمتر از زمان مورد نیاز برای مطالعه‌ی این مطلب به سرهم کردن قطعات بپردازید. با این حال دانستن برخی هشدارها و اشکالات رایج می‌تواند به شما در این فرآیند کمک کند. اگر این هشدارها را به‌خوبی در ذهن خود جای دهید، باعث کاهش بسیاری از صدمات به سخت‌افزار یا خودتان خواهید شد.
اقدام‌های احتیاطی
در زمینه‌ی جمع‌کردن کامپیوتر چیزی عذاب‌آور از این‌که پیش از سرهم کردن قطعات به یک قطعه آسیب بزنید نیست. نگرانی‌های اصلی که باید درباره‌ی آن‌ها احتیاط زیادی کنید عبارتند از: تخلیه‌ی الکترواستاتیک، قطعات ضربه‌خورده، سعی در وصل کردن قطعات با فشار زیاد و آسیب به مدارها.
تخلیه‌ی الکتریکی ناگهانی می‌تواند سخت‌افزار را به‌کلی از کار بیندازد؛ پس در این باره باید احتیاط بسیار زیادی کنید. البته وسواس زیادی هم در این زمینه نیاز نیست و اگر تنها به چند نکته‌ی ساده و اساسی عمل کنید، مشکل خاصی پیش نخواهد آمد.
ساده‌ترین نکته‌ی ایمنی در این زمینه این است که هرازچندگاهی دستتان را به یک میز فلزی و یا کیس یک کامپیوتر متصل به برق بزنید تا بار الکتریکی بدنتان تخلیه شود. هم‌چنین تخلیه‌ی ناگهانی الکتریکی می‌تواند نتیجه‌ی استفاده از محیط موکت‌شده یا فرش‌شده و کار در محیطی بسیار خشک باشد. چاره‌ی این شرایط هم می‌تواند استفاده از یک مت آنتی‌استاتیک یا یک مرطوب‌کننده در محل باشد. دستبندهای فلزی متصل به‌زمین هم راهکار دیگری برای جلوگیری از تخلیه‌ی الکتریکی هستند که البته بیشتر از آن‌ها در کارخانه‌ها و محیط‌های تولیدی استفاده می‌شود.
سقوط قطعات معمولاً امری غیرمعمول جلوه میکند که می‌توان جلوی آن را گرفت؛ اما این امر کاملا اتفاقی است و برای هر کسی می‌تواند رخ دهد. با سقوط یک قطعه روی زمین احتمال بالایی در شکستن قطعات ریز وجود دارد که همین عامل باعث از کار افتادن کل قطعه می‌شود. مثلاً هارددیسک‌ها چون وزن بالاتری دارند خطر سقوط بیش‌تری هم دارند. دور کردن قطعات از لبه‌ی میز می‌تواند ساده‌ترین راهکار ممکن باشد. با این حال پیشنهاد می‌شود که قطعات را تا قبل این‌که آماده‌ی نصب باشند از جعبه‌شان بیرون نیاورید.
یکی از بدترین اتفاقاتی که برای همه می‌تواند رخ دهد این است که پردازنده با زاویه‌ی کمی به زمین بیفتد. در این حین با توجه به این‌که پین‌های موجود روی آن در پردازنده‌های LGA اینتل ضخیم‌تر هم شده‌اند، در نقش فنر عمل می‌کنند و فشار بدی به آن‌ها وارد می‌شود و احتمالاً دیگر قادر به استفاده از آن CPU نخواهید بود.
مشکل نهایی در این زمینه این است که برخی افراد سعی می‌کنند با استفاده از زور زیاد قطعات را جا بزنند که این کار کاملاً اشتباه است. معمولاً قطعات طوری طراحی شده‌اند که اگر به‌درستی و به شکل صحیح جا زده شوند، به کم‌ترین فشار نیاز دارند.
ابزار مورد نیاز
پرکاربردترین ابزار مورد نیاز برای سرهم کردن قطعات پیچ گوشتی است. پیش از نصب قطعات از در دسترس بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنید تا در حین کار دچار مشکل نشوید. معمولاً یک پیچ گوشتی چهارسوی کوچک می‌تواند تمامی نیازهای شما در هنگام نصب و بستن پیچ‌ها را پوشش دهد.
نصب قطعات
نصب CPU
خیلی از حرفه‌ای‌ها مجموعه‌ی مادربورد، حافظه‌ی رم، کارت گرافیک و سی‌پی‌یو را یک پلتفرم می‌نامند؛ چون می‌توان این قطعات را بیرون از کیس و با استفاده از یک منبع تغذیه تست کرد و معمولاً آن‌ها را یک‌جا در کیس نصب کرد.
پردازنده‌های سوکتی حداقل ۲۰ سال است که از یک شکل خاص در طراحی پیروی می‌کنند: یک فلش یا پیکان روی پردازنده باید با فلش روی پایه‌ی محل نصب سی‌پی‌یو مطابقت پیدا کند. این امر برای جلوگیری از جازدن اشتباه تعبیه شده است.
پین‌های CPU بسیار حساس هستند و به‌راحتی خم می‌شوند. پس اگر آن را اشتباه جا بزنید، باید به فکر خرید یک پردازنده‌ی دیگر باشید. وقتی اهرم فشار کنار پایه‌ی CPU را آزاد کردید، دیگر نیازی به فشار دادن سی‌پی‌یو برای جازدن نیست؛ بلکه با وزن خود به‌خوبی در محل قرار خواهد گرفت. پس از این‌که از جای‌گرفتن سی‌پی‌یو در محل مخصوصش اطمینان حاصل کردید، سپس اهرم کنار آن را فشار دهید تا به حالت افقی دربیاید و سی‌پی‌یو کاملاً محکم و بی‌حرکت شود.
پردازنده‌های LGA در کناره‌های خود دارای دو دندانه و فرورفتگی هستند که همین عامل باعث جلوگیری از جازدن اشتباه خواهد شد. در همین حین فلشی که گفته شد را هم می‌توان روی آن‌ها مشاهده کرد. یک صفحه‌ی فلزی روی سی‌پی‌یوی بدون پین قرار می‌گیرد و یک یا دو اهرم هم باعث محکم شدن آن می‌شود.
پس از این‌که مانند تصویر از نصب درست پردازنده مطمئن شدید، صفحه‌ی فلزی را بخوابانید و اهرم گفته‌شده را قفل کنید. دقت داشته باشید که قفل کردن اهرم نیاز به نیروی بیش‌تری دارد ولی نگران وارد شدن صدمه به پردازنده نباشید.
خمیر گرمایی یا TIM ماده‌ای است که بین پردازنده و خنک‌کننده قرار می‌گیرد و تأثیر شدیدی روی افزایش نرخ انتقال گرما از سی‌پی‌یو به هیت‌سینک را دارد. خیلی از پردازنده‌های بسته‌بندی‌شده‌ی موجود در بازار این خمیر را دارند و نیازی به افزودن آن نیست؛ اما اگر یک خنک‌کننده‌ی جدا تهیه کنید باید خودتان به‌صورت دستی خمیر را به آن بمالید. این ماده با گرم شدن، نرم‌تر می‌شود. بنابراین نیازی نیست که کل صفحه را با خمیر پر کنید؛ بلکه به ریختن چندقطره در وسط آن اکتفا کنید و سپس مانند تصویر خود ماده در صفحه بر اثر نرم‌تر شدن، پخش خواهد شد. خمیر بیش‌ازحد از کناره‌های پردازنده بیرون می‌زند و حسابی کار را خراب میکند. پاک کردن این خرابی‌ها هم می‌تواند بسیار سخت باشد. پس در حین نصب مراقب این نکات باشید.
شرکت AMD هنوز هم برای پردازنده‌های سوکتی +AM3 و +FM2 خود از خنک‌کننده‌های گیره‌ای استفاده میکند که می‌توانید آن را در تصویر ببینید. این نوع خنک‌کننده را می‌توان برای پردازنده‌های قدیمی‌تر این شرکت هم استفاده کرد. وقتی فن و هیت‌سینک را در جای مناسب خود قرار دادید، باید فلز را به قسمت پلاستیکی گیر دهید تا فن در جای خود محکم شود.
در سوی دیگر شرکت اینتل از خنک‌کننده‌هایی استفاده میکند که دارای ۴ پین بزرگ هستند. این نوع از خنک‌کننده‌ها به‌همراه سوکت LGA 775 اینتل معرفی شدند و هنوز هم مورد استفاده هستند. طریقه‌ی نصب این خنک‌کننده‌ها هم به این صورت است که باید پین‌ها را روی حفره‌ها قرار دهید و سپس هر کدام را فشار دهید تا زمانی که یک صدای تق بشنوید. سپس با دست خود محکم بودن آن‌ها را چک کنید.
درواقع این پین‌ها از دو قسمت تشکیل شده‌اند که در تصویر می‌بینید. قسمت اول بخش سفیدرنگ است که درون آن خالی است و نوک آن به دو بخش تقسیم شده است و ابتدا این قسمت وارد حفره‌های روی مادربورد می‌شود. قسمت دوم هم بخش سیاه‌رنگ است که با فشاری که به آن وارد می‌شود، قسمت سفید را در حفره محکم میکند. برای جدا کردن خنک‌کننده هم باید قسمت‌های سیاه‌رنگ را در جهت خلاف عقربه‌های ساعت ۹۰ درجه بچرخانید تا فنر درون آن آزاد شود.
خنک‌کننده‌های پیچی می‌توانند مشکل شکنندگی‌های پلاستیک در موارد قبل را از بین ببرند. معمولاً از اتصال پیچی برای خنک‌کننده‌های بزرگ‌تری که نیاز به استحکام بیشتر دارند استفاده می‌شود. از آن‌جا که صفحه‌ی زیر این خنک‌کننده‌ها در طرف دیگر مادربورد نصب می‌شود، بنابراین پیش از نصب مادربورد باید اقدام به نصب آن کرد.
یک ترفند: برای خنک‌کننده‌های پیچی نیاز است که با یک دست آن را بگیرید و سعی در تنظیم کردن آن با حفره‌های روی مادربورد کنید و از طرف دیگر مادربورد هم پیچ‌ها را ببندید. این کار به‌تنهایی امکان‌ناپذیر به‌نظر می‌رسد؛ اما عجله نکنید! با این ترفن می‌توانید به‌راحتی عمل نصب این خنک کننده‌ها را انجام دهید. کافی است ابتدا خنک‌کننده را به‌صورت وارونه روی یک میز بگذارید و سپس مادربورد را هم وارونه کنید و حالا سعی کنید که سوراخ‌های روی مادربورد را با سوراخ‌های خنک‌کننده تنظیم کنید.
نصب RAM
همه‌ی حافظه‌های رم طوری ساخته شده‌اند که فقط در یک حالت می‌توان آن‌ها را درون اسلات مخصوصشان نصب کرد. از آن‌جا که دندانه‌ی موجود در پایه‌ی رم در مرکز قرار ندارد، به‌هیچ‌وجه نمی‌توان رم را برعکس جا زد. در هنگام نصب باید دقت کنید که این فرورفتگی در پایه‌ی رم با برآمدگی روی اسلات رم هم‌تراز شود. سپس رم را فشار دهید تا صدای تق شنیده شود. البته پیش از این کار باید دو اهرم دو طرف اسلات را آزاد کنید تا بتوانید رم را نصب کنید. معمولاً نصب رم‌ها احتیاج به فشار زیادی دارد و از این بابت که صدمه‌ای به آن‌ها وارد شود زیاد نگران نباشید.
اگر از دو قطعه رم استفاده می‌کنید، حتماً دفترچه‌ی مادربورد خود را برای استفاده از قابلیت Dual Channel بررسی کنید. این قابلیت فقط در حالتی رخ می‌دهد که از دو اسلات ذکرشده در دفترچه برای نصب رم‌ها استفاده کنید.
در آخر نیاز است که به شماره‌ی هر اسلات هم نگاهی بیندازید و آن‌ها را با ترتیبی که در دفترچه برای نصب رم‌ها مشخص شده است مقایسه کنید. این مورد درباره‌ی پردازنده‌های LGA-1156 و LGA-1366 بیشتر صادق بود و در مورد پردازنده‌های جدیدتر LGA 1150 و LGA 2011 نیازی به حساسیت نیست.