روشهایی برای گرفتن عکسهای سیاه و سفید بهتر!
همانطور که میدانید، عکاسی ثبت شکل اجسام نیست، بلکه ثبت نوری است که از اجسام ساطع میشود. در ابتدای اختراع عکاسی، تنها شیوه ثبت رنگ، مونوکروم بود، که به سیاه و سفید مصطلح شدهاست. در سال ۱۹۳۰ و با اختراع کوداکروم، اولین فیلم رنگی، رنگ وارد عکاسی شد.
برخلاف تصورات، با اختراع فیلم رنگی، نه تنها عکاسی سیاه سفید از دور خارج نشد، بلکه به دلیل ثبت تنهای نوری بیشتر و خلق فضای دراماتیک، در دنیای عکاسی باقی ماند و بر محبوبیتش افزوده شد.
چه چیزی باعث پایدار ماندن عکاسی سیاه و سفید شده است؟ به طور معمول یک عکس دارای فاکتورهایی میباشد؛ نور، گستره تون، برجستگی، سطح و بافت. عکس سیاه و سفید این فاکتورها را به اصالت خودشان نزدیک میکند و همین مساله باعث هنرمندانه شدن عکس میشود. به این ترتیب وقتی از یک صحنه واقعی عکاسی میکنید، با سیاه و سفید کردن آن جلوهای هنرمندانه به آن میبخشید.
برای گرفتن عکسهای مونوکروم زیبا به دانستن چه چیزهایی نیاز دارید؟
سیاه و سفید ببینید!
یکی از اصلیترین چیزهایی که به شما در گرفتن عکس سیاه وسفید کمک میکند داشتن دید سیاه و سفید است. چشمان خود را تمرین دهید تا بتوانند محیط پیرامون را سیاه و سفید تصور کنند و این شاید گاهی اوقات سخت باشد، اما قطعاً با پشتکار دستیافتنی است. به سه نکته از صحنهای که از آن عکس میگیرید باید دقت کنید:
۱ . نور بر روی اجسام چگونه تابیده شده است.
۲ . چه فرمهایی از طریق سایه و روشن ساخته شده است.
۳ . آیا روشنیها، سایهها و نیمسایهها گستره تونال مناسبی را برای شما ایجاد کردهاند؟
صحنههایی که بافت و کنتراست در آنها بیشتر مشاهده میشود، به عکسهای سیاه و سفید جذابتری تبدیل میشوند. خوشبختانه قابلیت عکاسی سیاه و سفید در همه ژانرهای عکاسی از جمله منظره، پرتره و شهری قابل اعمال بوده و رواج دارد. بسته به موضوعی که از آن عکاسی میکنید، حالت مونوکروم تاثیرات متفاوتی را بر روی عکس میگذارد؛ هنگام عکاسی از چشم انداز یک دریا، بافتهای امواج خروشان روشنتر دیدهمیشوند و در عکاسی شهری، سیاه و سفید کردن عکس، جلوهای دراماتیک به آن میبخشد.
گرفتن عکس
تقریباً تمام اصولی اولیهای که باید در عکاسی به صورت معمول رعایت کنید، در عکاسی سیاه و سفید هم باید رعایت کنید. نکته مهم در این مرحله، گرفتن عکس با فرمت RAW است. اگر دوربین شما قابلیت عکاسی با این فرمت را دارد، دریغ نکنید و حتماً در این فرمت عکاسی کنید. این مساله سبب میشود که در مراحل بعدی دستتان برای کار بر روی عکس باز باشد.
هنگام ترکیب بندی به خطوط و برجستگیهای صحنه دقت کنید. این المانها در عکاسی سیاه و سفید بسیار مهم هستند و در نتیجه نهایی عکس سرنوشت ساز میشوند.
البته استفاده از فیلتر پولاریزه هم بسیار توصیه میشود. همانطور که میدانید فیلتر پولاریزه امکانات خوبی را در اختیار شما قرار میدهد که از آن جمله از بین بردن انعکاسهای تصویری ناخواسته است. گاهی اوقات انعکاسهای تصویر باعث از بین رفتن تمرکز عکس از روی سوژه اصلی مدنظر شما میشود که از بین بردن آن در مرحله کار بر روی عکس بسیار سخت است.
کار بر روی عکس (Post-production)
مهمترین کار در این مرحله، در واقع همان تبدیل به عکس سیاه و سفید است. ببیشتر دوربینهای DSLR، توانایی گرفتن عکس در حالت سیاه و سفید را دارند. اگر حالت سیاه و سفید را در دوربین خود انتخاب کنید با دو حالت روبرو خواهید بود. اگر عکاسی در فرمت JPEG باشد، عکس شما سیاه سفید ثبت شده و علاوه بر اینکه قدرت مانور دهی خود بر روی عکس ، آنچنان که در فرمت RAW دارید را از دست میدهید، رنگها به طور کامل از عکس شما حذف شده و توانایی تنوع سیاه و سفید را نیز از عکستان گرفتهاید. اما اگر در فرمت RAW عکاسی کرده باشید، در واقع عکسی که گرفتهاید فقط به صورت سیاه و سفید در مانیتور دوربین شما به نمایش درمیآید تا برآیندی از حالت سیاه و سفید از عکس به شما دهد. در این فرمت، شما به راحتی قابلیت بازگرداندن رنگها را دارید و همچنین قدرت مانور فوقالعادهای برای تغییر اتمسفر عکس سیاه و سفید خود خواهید داشت.
تبدیل شدن یک عکس، به عکس سیاه و سفید در برنامهای مانند فتوشاپ، به دو صورت کلی انجام میگیرد. در حالت اول عکس شما بدون داشتن قابلیت تغییر در تونها به یک عکس سیاه و سفید تبدیل میشود. در حالت دوم عکس شما با داشتن قابلیتهای زیادی برای تغییر در تونها تبدیل به یک عکس سیاه و سفید میشود. ما در این مطلب، حالت دوم را برای شما توضیح میدهیم.
این روش که در فتوشاپ در تب Hue/Saturation/Luminosity در تبدیل کننده RAW صورت میگیرد، روشی به مراتب راحتتر است که امکان خلاقیت را برای شما فراهم میکند. البته استفاده از Channel Mixer adjustment layer هم میتواند همین امکانات مشابه را برای شما فراهم کند. در واقع اگر عکسی که گرفتهاید در فرمت RAW نیست، میتوانید از این طریق آن را سیاه و سفید کنید.
فرایند تبدیل به عکس سیاه و سفید در فتوشاپ
این روش همانطور که به شما به سیاه و سفید کردن عکس کمک میکند، اطلاعات رنگ عکس را حفظ کرده و شما عکس اصلی خود را از دست نخواهید داد. برای انجام این کار به ترتیب زیر عمل کنید:
الف) عکس خود که با فرمت RAW گرفتهاید را با نرمافزار فتوشاپ باز کنید. البته اگر عکس شما در فرمت RAW نیست نگران نباشید؛ عکس خود را در فتوشاپ باز کنید و از تب فیلترها، گزینه Camera Raw Filter را انتخاب کنید. پنجرهای که برای شما باز میشود، همان پنجرهایست که برای عکسهای RAW باز میشود.
ب) از بین تبها، تب چهارم که HSL/Greyscale میباشد را انتخاب کنید.
ج) تیک گزینه Convert to Greyscale را فعال کنید.
د) حالا عکس شما سیاه سفید شده است، در حالی که با اسلایدرهای هشت رنگ طرف هستید که با تغییر آنها میتوانید، حالتهای مختلفی به عکس سیاه سفید خود بدهید. با تغییر دادن اسلایدر تکتک رنگها، تغییرات آنها روی عکس را مشاهده کنید و آنطور که میخواهید عکس خود را تغییر حالت دهید. به طور مثال تغییر اسلایدر آبی، به طور قطع رنگ آسمان در عکس را تغییر میدهد. با این اسلاید میتوانید آسمان را روشنتر یا تاریکتر کنید که خود جلوههای بسیار متفاوتی بر روی عکس شما خواهد گذاشت.
حالا شما یاد گرفتید که چگونه یک عکس را به خوبی سیاه و سفید کنید. البته این تمام داستان نیست و اصل موضوع تشخیص صحنه مناسب برای عکس سیاه و سفید است. بهتر است برای تمرین عکس سیاه و سفید با عکاسی شهری شروع کنید. البته پرتره سیاه و سفید هم همچنان مشتریهای خود را دارد و بسیار محبوب است.
اگر تجربیات ویژهای در زمینه عکاسی سیاه و سفید دارید، با نوشتن در قسمت نظرات، دیگران را هم از آن بهرهمند کنید.