مغز ما با دریافت انبوهی از تصاویر در اطرافمان تلاش دارد مفهوم واقعیت را برای ما نمایان کند و این تجزیه و تحلیل در کسری از ثانیه انجام می‌گیرد. در این میان گاهی مغز انسان نمی‌تواند آن‌چه را که دریافت می‌کند به درستی نمایان کند و واقعیتی که خودش دریافت می‌کند را به‌خوبی نشان نمی‌دهد. این یعنی مغز انسان با این همه قدرت شگرفی که دارد در برخی موارد به چالش کشیده می‌شود و آن‌طور که فکر می‌کنیم مصون از خطا و لغزش نیست. یکی از این موارد عکس های خطای دید هستند. اما خطای دید چیست؟
خطای دید چیست؟
مطمئنا شما هم گاهی اوقات دچار خطای دید شده‌اید یا در مورد آن شنیده‌اید. بنابر آن چیزی که در صفحه ویکیپدیا خطای دید آمده، خطای دید که بانام‌های دیگری مانند خطای باصره، خطای بصری، خطای چشم نیز شناخته می‌شود، به احساس دیدن تصاویری گفته می‌شود که فریبنده یا گمراه‌کننده هستند و مغز را به چالش می‌کشند. یکی از این موارد عکس های خطای دید هستند.
در این حالت اطلاعاتی که به وسیلهٔ چشم جمع‌آوری شده و توسط مغز پردازش می‌گردد منجر به درک تصویری می‌شود که با واقعیت آن تصویر تطابق ندارد. در این مطلب از فارنت از میان انبوه عکس های خطای دید 15 تصویر جالب و ترسناک را برای شما گرد آورده‌ایم که با مشاهده‌ی آنها مغز شما به نوعی فریب می‌خورد و شما دچار خطای چشم یا همان خطای دید می‌شوید. منتظر چه هستید با این عکس های خطای دید می‌توانید مغز خود را به چالش بکشید!
1- خطای دید توهم تعقیب
به علامت مثبت وسط این تصویر خیره شوید. در چند ثانیه می‌بینید که یک دایره‌ی سبز به دور این تصویر جرکت می‌کند و سرانجام تمامی این نقاط صورتی ناپدید می‌شوند و تنها یک دایره‌ی سبز در تصویر می‌چرخد. در حقیقت هیچ دایره‌ی سبزی در این تصویر وجود ندارد و نقاط صورتی رنگ هم به کلی ناپدید نمی‌شوند.
این پدیده به عنوان توهم تعقیب‌کننده‌ی یاس رنگ یا Lilac Chaser شناخته می‌شود؛ ترکیبی از چند پدیده‌ی فیزیولوژیکی با نام‌های phi penomenon و Troxler’s fading است که هرکدام از این مباحث شرح مفصلی دارند که در این‌جا نمی‌توانیم به آنها بپردازیم. کافیست بدانید که این پدیده به دلیل تداخل در چند بخش چشم صورت می‌گیرد و یک تضاد بین آنها به وجود می‌آید.
2. خطای دید نقطه‌‌های سیاه
جواب این است که هیچ نقطه‌ای. بر خلاف چیزی که مغز شما به شما نشان می‌دهد هیچ نقطه‌ی سیاهی در این تصویر وجود ندارد. در واقع شما نقاطی سفید را می‌بینید که در دید شما به سرعت تیره می‌شوند و تا می‌خواهید روی آنها تمرکز کنید بقیه‌ی نقاط تیره می‌شوند. نظریه‌های زیادی درباره‌ی این اتفاق وجود دارند ولی تاکنون دلیل قانع‌کننده‌ای درباره‌ی این پئیده اراده نشده است جز اینکه مغز انسان گیج می‌شود!
3. آیا این خطوط موازی هستند؟
علی‌رغم چیزی که تصور می‌کنید این خطوط موازی هستند. این پدیده توهم دیوار کافه یا Cafe Wall نامیده می‌شود که در آن دو آجر کنار هم در تضاد هستند.
مغز ما هنگام تفسیر این تصاویر تمایل به پخش مناطق تیره در مناطق روشن دارد. این پدیده پرتوافکنی یا Irradiation نام دارد و دلیل اصلی منحنی تصور کردن این خطوط نیز همین امر است.
4. کدام خط بزرگ‌تر است؟
این دو خط هم‌اندازه هستند. این تصویر مثالی است از پدیده‌ی Ponzo که از یکی از مزایای مغز انسان کمک می‌گیرد. این مزیت تشخیص پس زمینه است که باعث می‌شود مغز از پس‌زمینه برای تشخیص اندازه‌ی یک شئ کمک بگیرد.
5. کدام دایره‌ی نارنجی بزرگ‌تر است؟
دوباره مغز شما به چالش کشده شد. دو دایره‌ی نارنجی همسان و هم‌اندازه هستند. این پدیده با نام توهم Ebbinghaus شناخته می‌شود. دلیل اصلی این پدیده فاصله و اندازه‌ی حلقه‌های دور دو دایره‌ی نارنجی است.
در ویدیو بالا می‌توانید این پدیده را به خوبی درک کنید.
6. خطای دید روشنایی گرادیانت
در این تصویر یک پرتوی کم‌نور را می‌بینید که از وسط تصویر تابیده شده. اگر سرتان را به تصویر نزدیک کنید می‌بینید که این پرتو کل تصویر را فرا می‌گیرد و تقریبا همه‌جای تصویر سفید می‌شود. این پدیده توهمی تلفیقی از روشنایی و شیب موجود در عناصر تصویر است که Dynamic Luminance-Gradiant Effect نامیده می‌شود.
7. آیا شما هم هاله و سایه‌های رنگی موجود درون شکل‌ها را می‌بینید؟
در واقع این‌ها سایه نیستند و تنها خطوطی رنگی هستند. این پدیده توهم آبرنگی نامیده می‌شود. این اتفاق در صورتی رخ می‌دهد که خطوط بیرونی یک چند ضلعی تیره‌تر از خطوط کنارشان باشند.
البته خطوط داخلی باید به رنگ روشن باشند و خطوط بیرونی نسبت به این خطوط تیره‌تر باشند. در این حالت مغز شما تلاش می‌کند داخل شکل را با رنگ روشن‌تر پر کند.
8. خطای دید توهم زا | این یک تصویر متحرک نیست
اگر این را باور ندارید می‌توانید به یک نقطه‌ی تصویر خیره شوید و ببینید که تصویر از حرکت باز می‌ایستد. این پدیده توهم رانش پیرامونی یا Peripheral Drift نام دارد. دلیل این اتفاق تاخیر مغز در تفسیر تصاویر با درخشندگی‌های متفاوت در نقاط مختلف است و باعث می‌شود مغز این تصویر را یک تصویر متحرک بپندارد.
9. خطای دید سه بعدی | آیا این تصویر مارپیچی است؟
اشتباه می‌کنید چون این تصویر تنها از دایره‌های متحدالمرکز تشکیل شده و پس‌زمینه‌ی این تصویر باعث به هم خوردن معادلات مغز می‌شود و تصور می‌کنید این شکل یک مارپیچ است و در واقع با یک خطای دید سه بعدی روبرو هستید.
این پدیده به نام روانشناس بریتانیایی آقای Fraser توهم مارپیچ Fraser نام‌گذاری شده. اگر این مطلب را باور ندارید می‌توانید با انگشتتان تنها یکی از خطوط را دنبال کنید و ببینید که این خطوط جدا از هم هستند.
10. حضور خطای دید مشهور در مترو تهران!
احتمالا حداقل شاهد نفوذ این عکس خطای دید در متور تهران بوده‌اید! در این‌جا شکاف‌های موجود در ورقه باعث می‌شوند تنها قسمتی از تصویر ثابت نمایان شود و همین قسمت‌‌های کوچک باعث می‌شوند مغز ما فریب بخورد و به ما تصویری متحرک نشان دهد.
11. خطای دید رنگ یا رنگ‌هایی که رنگ نیستند!
در این عکس خطای دید رنگ در ابتدا و نگاه اول شما یک دایره‌ی نیمه‌شفاف آبی در این تصویر می‌بینید. در واقع این پدیده هم مانند پدیده آبرنگی است که توضیح دادیم. مغز شما می‌خواهد با هاله‌ای از رنگ به شما وجود یک دایره را تلقین کند.
12. این فیل چند پا دارد؟
مدتی به تصویر خیره شوید و می‌بینید که هم‌چنان شناسایی تعداد پاهای این فیل ناممکن است. در واقع این خطای دید به دلیل دستکاری تصاویری از فرضیات طبیعی ما از دنیا صورت می‌گیرد.
13. این تصویر در واقع یک خطای دید نیست
اگر شما بتوانید زیر ۳ ثانیه سر یک مرد را در تصویر بین داته‌های قهوه پیدا کنید نیم‌کره‌ی راست مغزتان فعال‌تر است. این نیم‌کره به استعدادهای هنری و خلاقیت و تخیل اختصاص دارد.
14. وقتی یک دایره واقعاً یک دایره نیست!
در نگاه اول شاید فکر کنید این تصویر یک دایره‌ی کوچک متشکل از چند نقطه است که درون یک دایره‌ی بزرگ‌تر به دوران می‌پردازد. اشتباه می‌کنید چون این نقاط تنها هر کدام بر روی یک قطر دایره حرکت رفت‌وبرگشتی انجام می‌دهند و باعث می‌شوند ما تصور کنیم یک دایره در حال چرخش است. اگر ویدیو را ببینید به خوبی این قضیه را متوجه می‌شوید.
15. یکی از برترین عکس های خطای دید (هشدار: نامناسب برای افراد دچار بیماری صرع)
به کسانی که بیماری صرع حساس به نور دارند دیدن این تصاویر توصیه نمی‌شود. این تصویر یکی از برترین توهمات بصری است که حس واقعی توهم را به شما می‌دهد! خالق این تصویر توانسته با زمان‌بندی خوب در جرکت عناصر تصویر باعث ایجاد حالتی خاص در دید شما می‌شود.
برای درک کامل این موضوع به وبسایت این اثر سر بزنید و به مرکز تصویر به مدت ۳۰ ثانیه خیره شوید و سپس اطرافتان را ببینید. مشاهده می‌کنید که حس کوچک و بزرگ شدن اجسام را به شما می‌دهد.
احتمالا شما هم تابحال عکس های خطای دید متنوعی دیده‌اید. بعضی از این عکس‌ها آنقدر پیچیده هستند که شاید دقایق زیادی برای رسیدن به نتیجه به آنها خیره بمانید. اما نظر شما در مورد تصویر بالا چه بود؟ پس از مشاهده‌ی این تصاویر نظرات خود را با ما درباره‌ی این تصاویر در میان بگذارید. شما چه تصاویر جالب دیگری می‌شناسید؟
به نظرم اولین مورد خیلی با حال و جالب بود اون مرد میون قهوه ها خیلی بی مزه بود توثانیه۳یا۴ پیداش کردم این مورد اخر هم که گفتین خطر داره اصلا برای من اینطور نبود خیلی بهش زُل زدم ولی تصویر خیلی تکون نخورد حرکت خیلی کمی دیدم خیلی بی مزه بود همچین گفتین که گفتم الان سرگیجه میگرم تاثیری روم نداشت
سلام. اولیه اشتباهه وقتی دیدمش تکون خورد ولی وقتی اسکرین‌شات گرفتم دیگه تکون نخورد.ولی بقیه باحال بودن مخصوصا اون مرده تو قهوه ۶ ثانیه ای پیداش کردم به سختی.خدافظ… .
سلام آخریه سردرد میاره من در سه ثانیه آروم تونستم اون آقا هرو پیدا کنم
منم مرده که تو قهوه ها بود پیدا کردم پایین حدودا وسط به چپ
اون اخری رو هم ترسیدم گفتم شاید صرع دارم
من وقتی آخرین رو نگاه کردم کوچک ترین اثری روم نذاشت
من اون تصویر آخر رو از ترس نمیبینم😐
حالا ایشااله هر وقت ترسن ریخت میبینم😂
بابا ترس چیه
سی ثانیه نگاش میکنی بعد دنیا تکون تکون میخوره بعد درست میشه
خیلی جالب و باحال بود. وقتی به تصویر آخر نگاه کردم بعد که سرم رو از لبتاب اوردم بیرون یه حس عجیبی داشتم و دنیا رو یه جور خیلی عجیب می دیدم! یعنی همون تصویر میومد جلوی چشمام!!!! خیلی ترسناک و باحال بود
آرهههههههههه!!!!!!
اینکه ذهن ما مسائلی رو که اسمشونو گذاشته حقایق یا عقاید صرفا یکسری چارچوب خود ساخته است و همیشه به خودمون فرصت بدیم بیشتر یاد بگیریم…
آخریه رو من اثر نداشت ولی سرم گیج میره داداشم میگه شاید هیپنوتیزم شدی
حس جالبی بود خصوصا برای اخرین تصویر
حاجی این آخریه چی بود بدجوری همه چیز کوچیک بزرگ می شد
من اون مرده رو در عرض 7ثانیه پیدا کردم اگه زوم کنی بهتر پیدا میکنی.پایین نزدیکای سمت چپ
خودایی دو ساعته دارم دنبال مرده میگردم پیدا نیس😂💔
پایین صفحه سمت چپ نگاه کنی میبینیش که تو قهوه ها قایم شده:)