استیو جابز: مرد سال 2011 دنیای دیجیتال

35 سال پس از تاسیس شرکت اپل در یک گاراژ در دره سیلیکون کالیفرنیا و بحران‌های مالی اپل در 1997 و 14 سال پس از بازگشت دوباره جابز سهام اپل از 6.5 دلار در هر سهم در طی 8 سال به بیش از 403 دلار برای هر سهم رسیده است و تمامی این موفقیت‌ها را باید در سایه مدیریت جابز دانست.

با هم نگاهی به داستان این نابغه 56 ساله فقید می‌اندازیم:

استیو در 1955 در کالیفرنیا در خانواده‌ای که دارای زندگی متوسطی بودندبه دنیا آمد، پدرش پل جابز شغلی مانند جیمز دین داشت و برای یک شرکت سرمایه‌گذاری به عنوان بازاریاب فعالیت می‌کرد و بعد از آن پل با استقلال مالی بخت خود را در املاک و مستغلات جستجو کرد و در همین جا بود که با همسرش یعنی کلارا، که به صورت پاره‌وقت در بخش حقوق و دستمزد یک شرکت فعالیت می‌کرد، آشنا شد و همین آشنایی سبب ازدواج این دو نفر با یکدیگر شد و با تلاش شبانه‌روزی پل در زمانی که هنوز تلویزیون رنگی وجود نداشت همسرش را به خانه‌ای با تمامی تجهزیات زندگی رهنمون کرد.

استیو در این خانه شروع به رشد و نمو کرد و پدرش برای او یک گرامافون از شرکت ریچارد رکوردز خریداری کرد که برای استیو یک سورپرایز و شادمانی بزرگ بود و بعدها توانست در زیرزمین خانه‌اش یک آزمایشگاه کوچک ترتیب دهد و بر روی مورچههای بخت برگشته آزمایشات مختلفی انجام دهد.

در نوجوانی استیو در لس‌التوس به فعالیت خود ادامه داد و البته هرگز تصور نمی‌کرد روزی در راس شرکتی قرار گیرد که دفتر مرکزی آن در Cupertino فقط در حدود 2 کیلومتر از دبیرستان او فاصله داشته باشد و البته نمی‌توان از تاثیر محل زندگی او در دره سیلیکون بر موفقیت او نیز سخنی به میان نیاورد زیرا در همین جا بیشتر شرکت‌های فناوری حضوری فعال داشتند و به عنوان مثال با دوست صمیمی و دوران کودکی خود یعنی استفان وزنیاک در یک تابستان به عنوان تکنیسین آزمایشگاه در شرکت آتاری سازنده بازی‌های ویدیویی در آن زمان مشغول به کار بودند.

در حالی که هنوز استیو در دبیرستان بود او در یک نمایشگاه علمی در مورد وسایل الکترونیکی حضور یافت و با مشاهده وسایل مورد استفاده برای کنترل جریان متناوب الکترونیکی پی برد که الکترونیک و علم آن شغل آینده او خواهد بود و البته به همین مقدار او برای ادبیات نیز زمان صرف می‌کرد و برخی از آثار شکسپیر را مورد مطالعه قرار داد بطوری‌که معلم زبان انگلیسی خود را در این مورد بسیار خوشحال می‌کرد.

وقتی او وارد کالج رید در پورتلند در شمال اقیانوس آرام شد، شروع به جستجوی کار از طریق روزنامه‌ها و مجلات کرد و البته این کالج برای دانش‌آموزانی بود که دارای هوش فراون بوده و به نوعی زودآموز و باهوش بودند و هر فردی دوست داشت تا روزی در این کالج به تحصیل بپردازد.

او در سال 1970 با علاقه نشان دادن به هنر خوشنویسی حس زیباشناختی خود را که به صورت آشکارا در تمامی محصولات و تبلیغات اپل دیده شد را نیز آشکار کرد.

در کالج  رید دانش‌آموز رابرت فریدلند حکم مربی و برادر بزرگتر را برای استیو داشت و البته این رابطه عاطفی شکست بزرگی برای استیو بود زیرا رابرت نیز برای مبارزات انتخابی برای در دست گرفتن ریاست دانش‌آموزان با جامه هندی و بودایی حاضر می‌شد و با ثابت شدن مصرف LSD توسط او، به دو سال زندان محکوم شد و این اولین شکست استیو بود زیرا او بعدها در این مورد گفت: “رابرت اولین کسی بود که مرا به وجود پدیده روشنگری در افراد متقاعد کرده بود”.

آغاز شکل‌گیری سیب گاززده!

به طور یقین شکل گیری شرکت سیب گاز زده یا همان اپل مابین ژانویه و فوریه سال 1976 بود زیرا او با رفیق دوران کودکی خود یعنی وزنیاک در مورد امکان ساخت بوردهای مدارچاپی که دیگران می‌توانستند رایانه شخصی خود را برای روی آن بسازند به بحث و تبادل نظر می‌پرداخت و در ضمن کار در شرکت آتاری به آنها ایده تاسیس یک شرکت و تجاری کردن ایده خود با یک سرمایه‌گذاری کوچک را بخشیده بود.

در یک بعدازظهر در حال رانندگی در بزرگراه 85 بین PaloAltoو  LosAltos او پیشنهاد تاسیس شرکت اپل کامپیوتر را به وزنیاک ارائه داد و جواب وزنیاک نیز در نوع خودش جالب بود: فکر نکنم زیاد موفق باشد! و با این حال با استیو شروع به انجام مقدمات تاسیس آن کردند.

از همان آغاز تاسیس اپل، استیو برای شرکت یک صندوق‌پستی در PaloAlto اجاره کرد  و سیستم پاسخگویی بسیار موفقی را نیز به خدمات شرکت خود افزود و به تدریج از یک گاراژ درب و داغان به یک ساختمان کوچک تغییر مکان دادند وزمانی که اپل در 1978 تولید یک هارد دیسک جدید را اعلام کرد سرمایه این شرکت افزایش یافت و توانست با سیستم تبلیغاتی مناسب رایانه مکینتاش را در سال 1984 معرفی کند.

استیو جابز از اپل برای اولین و آخرین بار اخراج می‌شود

در همین سال بود که جابز از اپل بنا بر مشکلی که با رئیس آن که جان اسکولی تازه از راه رسیده از شرکت کوکاکولا بود  از اپل اخراج شد و متاسفانه هیات‌مدیره همگی طرفدار جان اسکولی بودند.

البته استیو نیز بیکار نماند و با فروش مقداری از سهام خود شرکت رایانه NExt را تاسیس کرد و توانست تا حد زیادی مشکلات روحی ناشی از اخراج از اپل را با موفقیت پشت سربگذارد.

بازگشت پرفروغ نابغه

البته اپل در غیاب او اپل چندان دارای اوضاع و احوال خوبی نبود و ناچار شدند تا جابز را دوباره به نزد خود بازگردانند و با یک دعوت کاری و مالی، جابز با فروش شرکت نکست به اپل با مبلغ 400 میلیون دلار به عنوان رئیس به این شرکت بازگشت و فروش این شرکت در حالی بود که اپل تنها موفق به فروش تنها 50 هزار کامپیوتر شخصی شده بود و به شدت در زیر سایه مایکروسافت و ویندوز در حال دست و پا زدن و محو شدن بود و  بدین ترتیب استیو به خانه بازگشت و از این جا بود که سیر صعودی شرکت اپل آغاز شد.

اودر آغاز کار دوباره در اپل، یک شعار را در سرلوحه این شرکت قرار داد و آن این بود که این شرکت نباید از سایر شرکت‌ها تقلید کند و باید متفاوت باشد شعاری که اکنون وجه تمایز اپل با سایر شرکت‌های فناوری است.

بسیاری عقیده دارند که استیو جابز دوبار شرکت اپل را تاسیس کرد زمانی که آن‌را به همراه وزنیاک در یک گاراژ تاسیس کرد و زمانی که دوباره پس از اخراج شدن به این شرکت بازگشت و اپل را از سقوط و خریداری شدن توسط شرکت‌هایی چون آمریکن‌آنلاین نجات داد.

در بار دوم او دیگر به تنهایی اپل را به موفقیت رساند و اپل تحت نبوغ او بیش از 200 میلیون آی‌پاد، یک میلیارد آهنگ از آی‌تونز، 26 میلیون آیفون و بیش از 60 میلیون رایانه مک به فروش رسانده است.

جالب است بدانید که جابز در سال 1986 استودیوی پیکسار را از جرج لوکاس خریداری کرد و توانست آن را بعد از چند سال و با زمینه کاری انیمیشن با قیمت 5 میلیارد دلار به فروش برساند.

منتقدان جابز عقیده دارند که او بی‌عاطفه، سرسخت، زودجوش و کله‌شق بوده است اما من معتقدم که برای یک فرد کمال‌گرا، یک سری ویژگی‌های خاص باید وجود داشته باشد.

در سال 2004 سرطان لوزالمعده در جابز تشخیص داده شد و در سال 2009 او به مرخصی درمانی رفته و تحت عمل پیوند کبد قرار گرفت و با ناموفق بودن عمل جراحی او سرانجام تصمیم گرفت که از ریاست شرکت اپل استعفا دهد و تیم کوک که بسیار به او اعتقاد دارد را به هیات مدیره پیشنهاد کند.