عکاسان تازه کار حتماً بخوانند : توضیح مفهوم نوردهی (Exposure) در عکاسی به زبان ساده
باوجوداینکه ممکن است بارها و بارها در کتابها و کلاسهای عکاسی زیادی مفهوم نوردهی (Exposure) برای شما توضیح دادهشده باشد، بازهم احتمال دارد عکسهای شما آنطور که میخواهید چنگی به دل نزند. صادقانه و روراست بخواهم بگویم بعضی از ما راست مغزها در مباحث فنی حرف چندانی برای گفتن نداریم!
اخیراً یک کلاس عکاسی برای تعداد محدودی از هنرآموزان تازهکار برگزار کردم. قبل از آن خیلی فکر کردم که چطور میتوان مفهوم نوردهی را به سادهترین شکل ممکن برای آنها توضیح دهم. تا اینکه به این نتیجه رسیدم یک مثال مرتبط بهترین روش برای انتقال فشرده مفهوم نوردهی است.
توضیحات نوردهی خود را با کمک دختر 8 سالهام امتحان کردم و بعد از او سؤالاتی پرسیدم. او ثابت کرد که این نحوه توضیح موفقیتآمیز است و میتوان مفهوم نوردهی را در 10 دقیقه توضیح داد؛ بنابراین تصمیم گرفتم که این تجربه را با شما به اشتراک بگذارم تا شما هم بتوانید در کمتر از 10 دقیقه با مفهوم نوردهی آشنا شوید.
یک درس 10 دقیقهای درباره نوردهی که عکاسی شمارا متحول خواهد کرد
دوربین DSLR شما شبیه سر شماست و لنزها نمودی از قدرت بینایی شما هستند و بدنه دوربین نیز بهمنزله مغز شماست. قدرت بینایی شما اشیاء را میبیند و مغزتان، جزئیات را در خود ثبت میکند.
درست مانند وقتیکه به یک گل نگاه میکنید. چشمهای شما به مغز اطلاع میدهد که گلبرگهای گل کشیده و زردرنگ هستند. چنانچه نگاه شما خیلی گذرا و سریع باشد و یا اینکه گل را در تاریکی ببینید، مغز شما در ثبت تصویر درست عمل نخواهد کرد.
سه رأس مهم «مثلث نوردهی» را در نظر بگیرید: دهانه دیافراگم (aperture)، سرعت شاتر و حساسیت ایزو.
همکاری این 3 بخش، نور کافی برای مغز شما (دوربین) را بهمنظور ثبت تصاویر فراهم میآورند. برای دستیابی به میزان نوردهی ایدئال، هر یک از این 3 پارامتر باید به شکل صحیحی تنظیم شوند.
برای مثال، چنانچه محیط شما نور کافی نداشته باشد شما قادر به دیدن درست اشیاء و منظره نیستید (شرایط فرو نوردهی) و برعکس، زمانی که محیط شما بیشازاندازه روشن باشد نمیتوانید جزئیات را ببینید. (شرایط فرا نوردهی)
دیافراگم: تا چه حد چشم خود را باز میکنید؟
یک دیافراگم کوچک (با f-stop یا عدد f بزرگ مانند f/22) مانند چشم نیمهباز عمل میکند درحالیکه یک دیافراگم بزرگ (با f-stop یا عدد f کوچک مانند f/1.4) شبیه چشمان ورقلمبیده است!
سؤال: اگر بخواهید در نور کم عکس بگیرید تا چه حد چشمان خود را باز میکنید؟ آیا با چشمان نیمهباز میتوان دید خوبی از اشیا در تاریکی شب داشت؟ (در این حالت دیافراگم کوچک است)
سؤال: اگر شما در روشنایی شدید روز چشمانتان به مدت طولانی کامل بازکنید چه اتفاقی خواهد افتاد؟ (در این حالت سرعت شاتر، آهسته بوده و دیافراگم بزرگ است) آیا در این شرایط میتوانید خوب ببینید؟
سرعت شاتر: تا چه مدت میتوانید چشمان خود را باز نگهدارید؟
یک شاتر سریع در 1/1000 ثانیه روی میدهد و شبیه یک چشمک فوقالعاده زودگذر است. یک شاتر آهسته 2 ثانیهای مشابه حالتی است که شما چشمان خود را باز نگهداشته و بعد چشمک میزنید. این نکته را به خاطر داشته باشید که مغز میتواند در زمان باز بودن چشم تمام مشاهدات را ضبط کند؛ بنابراین وقتی به یک شیء متحرک نگاه میکنید و چشمانتان به مدت طولانی باز است، یک تصویر مبهم در مغز ثبت میشود.
سؤال: اگر بخواهید از پرش یک نفر، شات واضحی بگیرید، چه مدت نیاز است تا چشمان شما باز باشد؟ در چه حالت شات ساکن خواهد بود؟ یک چشمک سریع (شاتر سریع) یا یک چشمک آهسته؟ (شاتر آهسته)
ایزو: عینکهای مخصوصی که به دید شما در تاریکی کمک میکنند
ایزو برعکس عینکهای آفتابی عمل میکند؛ بنابراین شاید بد نباشد که به آنها عنوان «عینک مهتابی» را بدهیم. هر چه ایزو بالاتر باشد عینک مهتابی شما ضخیمتر است و دید بیشتری در تاریکی خواهید داشت. در محیط داخل و یا هنگام غروب به عینک مهتابی ضخیم (ایزوی بالا) نیاز دارید حالآنکه در روزهای آفتابی عینک مهتابی نازک (ایزوی پایین) موردنیاز شماست.
سؤال: چنانچه بخواهم از منظره ساحل در زمان ناهار عکس بگیرم، عینک مهتابی من باید نازک باشد یا ضخیم؟
حالا همگی کنار هم!
به این مثال توجه کنید: گربه شما روی کاناپه، گرم و راحت خوابیده است و شما میخواهید از این صحنه عکس بگیرید. پنجرهها نور چندانی وارد محیط نمیکنند و هیچ روشنکننده اضافی در کار نیست. برای اینکه دید خوبی داشته باشید، عدد ایزو باید در حد متوسط باشد. (حدود ایزوی 600). چشمان شما باید کاملاً باز باشد (دیافراگم بزرگ، حدود f/1.4). با همه این تمهیدات بازهم شرایط نوری محیط شما خیلی خوب نیست. (قدرت عملکرد لنز شما نهایتاً تا f/4.5 میتواند برسد) بنابراین نیاز به نور بیشتری برای دیدن دارید. در این صورت باید چشمان شما طولانیتر بازبمانند. (شاتر آهسته در حدود 1/30 ثانیه)
کوئیز نهایی:
- فرض کنید گربه شما متوجه شده است که میخواهید از او عکس بگیرید؛ بنابراین شروع به شیطنت کرده و از کاناپه بالا پایین میپرد. بااینوجود شما هنوز هم مصمم هستید از او عکس بگیرید. کدام پارامتر را باید تغییر دهید؟ میزان باز بودن چشمها (دهانه دیافراگم)، مدتزمان باز بودن چشمها (سرعت شاتر) و یا ضخامت عینک مهتابی (ایزو)؟
- اگر بخواهید سرعت شاتر را بهمنظور ثابت نگهداشتن تصویر بالا ببرید، چه پارامتری را باید تغییر دهید؟ (اگر هیچکدام را تغییر ندهید تصویر شما تیره خواهد شد چراکه نور محیط شما کم است.)
پس از اینکه مفهوم نوردهی را متوجه شدید و ارتباط عملکرد اجزای مثلث نوردهی (دیافراگم، سرعت شاتر و ایزو) برای شما مشخص شد بلافاصله دستبهکار شوید. دوربین DSLR خود را در حالت «تنظیمات دستی» قرار دهید و دانستههای خود را در شرایط مختلف عملی کنید.
مطلب مفیدی بود مرسی
تاثیر نور بیشتر با سرعت شاتر و ایزو کنترل میشه.
دیافراگم تو کم و زیاد کردن عمق میدان تاثیر میزاره تو عکاسی منظره عدد f رو زیاد میکنن تا همه جا واضح دیده بشه تو عکاسی پرتره کمش میکنن تا زمینه محو بشه و بوکه های تماشایی ایجاد بشه